Mijn cliënten, vaak dak- en thuisloos, kun je als werker vaak makkelijk volgen. Niet alleen omdat bijna iedereen inmiddels over een mobiele telefoon beschikt, maar ook omdat men een spoor van zakken met kleding achterlaat.
Als je op straat staat, is het lastig om een koffer overal mee naar toe te slepen. Zelfs zo’n handig trolleytje is toch een hele sta in de weg als je in de rij staat voor de methadonpost om maar wat te noemen. Dus kleding wordt maar al te vaak ‘even’ gestald in de dagopvang, de gebruiksruimte, de nachtopvang, bij de reclassering, of bij kennissen thuis. Gevolg: het is maar net op welke plek je bent, welke kleding daar nog ligt en die trek je dan aan. Als het tenminste niet helemaal stinkerig en vies is, want het gebeurt ook regelmatig dat vieze kleding maanden in een zak ligt te verpieteren. Bij de reclassering van de Ambulante Verslavingszorg Groningen was op een bepaald moment een kast gebouwd in een spreekkamer, omdat daarmee de puinhoop in de vorm van opgestapelde vuilniszakken met kleding van gedetineerde cliënten wat minder groot leek. Maar na verloop van tijd wilde geen werker daar meer zitten vanwege de eigenaardige geur die in die kamer hing.
Mensen kunnen aangenaam verrast worden als ze ineens weer ergens een tas vinden met verloren gewaande kleding. Maar ze worden ook regelmatig onder druk gezet door een kennis, wat eerder een ‘goede vriend’ was, maar die nu eerst geld wil zien voor de spullen weer bij de rechtmatige eigenaar terecht komen. Dus meestal worden die zakken niet meer opgehaald. Wel word ik erop uit gestuurd, vooral als iemand in detentie zit, en zo kan het dan gebeuren dat ik bij voor mij wildvreemde mensen een klein geldbedrag overhandig en vervolgens in de plastic tassen met vieze kleding zit te graaien om te kijken of er niet toevallig nog vieze spuiten rondslingeren. (Bij overhandiging van de kleding aan het Huis van Bewaring is dat laatste weer heel vervelend).
Het is best een ingewikkeld bestaan. Ik ga zelf elke morgen voor dezelfde kast staan en dan zoek ik iets uit wat bij die dag lijkt te passen. Ik moet er niet aan denken dat ik eerst drie adressen af moet lopen om die ene broek te vinden. Dak- of thuisloos zijn leidt tot een fragmentarisch bestaan. Alles bestaat uit kleine brokjes. Hier ligt wat, daar ligt wat en je raakt constant alles kwijt. Uiteindelijk raakt men werkelijk ontheemd. Dat krijg je namelijk, als je nooit een vaste omgeving met vaste gewoontes hebt, of je aan je eigen spullen kunt hechten.
Leven in kleine brokjes maakt het niet makkelijker om je verhaal in een logische volgorde te vertellen. Dat is dan weer lastig voor de hulpverleners. Leven in kleine brokjes maakt het leven adhoc en bedreigend.
Veiligheid is meestal ver te zoeken. Als je zelfs je favoriete broek niet kunt vinden, laat staan hoe het dan gesteld is met de rode draad in je leven….