Category: dak en of thuisloos

Het jaar van de daklozen; 1987

Ik ben de blog wat aan het fatsoeneren. Dat is nodig, want veel links blijken niet meer te werken en tekstueel valt er ook nog wel eens wat te verbeteren. Tijdens een zoektocht naar een link naar Stichting Huis, die overigens niet meer vinden lijkt, stuitte ik op dit filmpje over hoe daklozen 33 jaar geleden in Groningen opgevangen werden. Er was toen nog geen Stichting Huis. Wel was er de Swieber, in de Schoolstraat, en  Slaaphuis de Druif aan de Munnekeholm. Dit Slaaphuis bleek eigenlijk voor toeristen opgezet te zijn, maar omdat er ook door daklozen gebruik van gemaakt werd, bleven de toeristen weg volgens vrijwilligster Ank. Er is sprake van een verhuizing van de Druif naar een kleiner pand in de Hoekstraat maar dat gaat niet zonder slag of stoot. Kortom, er kwam weer een hoop informatie naar voren toen ik verder ging zoeken.

Het is zo mooi gedateerd dat ik het niet kon laten liggen. In het begin is er een vrij overheersend ‘achtegrondmuziekje’ te horen, dit stopt als er gesproken tekst komt. (10 minuten kijktijd)

Met dank aan de archieven van Vimeo waar alles te vinden lijkt te zijn!

Daklozen in Groningen; OOG TV uitzending van 8 april 1987 from Groninger Archieven on Vimeo.

Een nacht in het Hoekhuis (anno 2000)

Het Hoekhuis. Ooit de nachtopvang in, inderdaad, de Hoekstraat in Groningen. Er werd in onderstaand filmpje vooruit gekeken naar de nieuwe locatie aan de Eendrachtskade met grotere kamers, meer ruimte, meer faciliteiten. De nachtopvang aan de Eendrachtskade, het A-huis, was een mooie plek, met zelfs een tijd lang een ziekenboeg voor hen die niet op straat konden blijven met pijn, griep, ongemak en ziekte.

En in 2018 is dat ook weer historie en zit de nachtopvang in de Schoolstraat en is een beetje terug bij af. De ziekenboeg is niet meer en met de winterregeling is het dringen geblazen. Die winterregeling bestond nog niet toen deze korte docu werd opgenomen.

Een documentje (8 minuten) over hoe het ooit was, in Groningen in 2000. De gebruiksruimte was net opgezet vanwege de drugsoverlast in Stad, het 12e Huis ging haar 3e succesvolle jaar in, de Riepe eveneens. Het was ons kent ons en ik heb regelmatig om 8.00 in het wachtkamertje voor de balie in het Hoekhuis zitten wachten op een client omdat we naar een vroege afspraak moesten. Kletsend met de dienstdoende medewerkers en de clienten die al wakker waren op dat uur. Ook toen al bedacht ik mij, dat het een unieke sfeer was in dat oude pand, waar bevlogen mensen met clienten werkten die over het algemeen blij waren dat die mensen er voor hen waren. Trouwens, wij zaten met onze voorzieningen meestal in afgeragde panden. Niemand die het erg vond. Je wenste misschien wat meer ruimte, comfort en faciliteiten, maar je deed het met wat er was. Achteraf gezien vind ik het een unieke tijd.

Voor de liefhebber is hier de link. Met veel dank aan RTV Noord die de film voor mij uit het archief gehaald heeft en op Youtube zette! En… er zijn een paar mensen te zien in deze in inmiddels 18 jaar oude film… die inmiddels overleden zijn. Moge dit blog hen weer even aan de vergetelheid onttrekken… #inherinnering

Aan de Grond in Groningen

In mijn carrière ben ik in vroegere jaren met regelmaat op tv geweest. Ok, de regionale televisie, maar toch. Ik werd dan bijvoorbeeld geïnterviewd over de gebruiksruimte of de tippelzone. Die fragmenten van het nieuws nam ik vaak op zodat ik ze later nog eens terug kon kijken. Op een videoband. Die heb ik later over laten zetten naar een dvd. Verder nam ik van alles op wat voor mij interessant was vanwege mijn werk, toen nog in de verslavingszorg. Onlangs keek ik de dvd na jaren weer eens door. En stuitte ik op de documentaire ‘Aan de Grond in Groningen’ (1999) van Wil Dwarswaard in opdracht van (toen nog) Stichting Huis.

In de negentiger jaren was het leven toch even anders dan in 2018, zo’n 20 jaar later. In Stad was veel drugsgerelateerde overlast, in eerste instantie vooral op het Guyotplein waar de rechtbank zoals die er nu staat in 1998 geopend werd.  De overlast was zo groot dat er op een bepaald moment een caravan geplaatst werd die als tijdelijke politiepost moest dienen. Pas nadat het plein ongeveer volledig kaal gesnoeid was verplaatste de overlast zich. Naar het Noorderplantsoen en dat is in deze film goed te zien. De gebruiksruimte zou, vanwege deze overlast, in 2000 opgezet en geopend worden.

Wat meer: straatkrant De Riepe bestond nog maar net, vanaf 1997, en werd gezien als een waardevol initiatief om daklozen een kans op een beter leven te geven. Een beetje geld verdienen en weer onder de mensen zijn, gezien worden. In 2017 is het 20 jarig jubileum van de Riepe groot gevierd.

Geen mobiele telefoons in beeld, want die waren er wel maar niet voor de grote massa. Smartphones bestonden nog niet, dat was pas vanaf 2007… Nergens computers want ook die gebruikten we toen nog maar mondjesmaat. Meestal om te mailen en als tekstverwerker. Internet was bij lange na niet zo belangrijk als nu, we waren er eigenlijk niet zo afhankelijk van. Lijstjes en papieren aantekeningen volstonden meestal wel. En protocollen? Daar hadden we in die tijd nog nauwelijks van gehoord. We spraken met elkaar over wat de beste manier was. Ook als iemand boos of emotioneel was. Contact houden was onze manier en eigenlijk was dat veel fijner dan alle voorschriften over hoe wij nu met elkaar om moeten gaan. Just saying.

‘Aan de Grond in Groningen’ (25 minuten) geeft een goed beeld van een tijd in Stad Groningen die voorgoed voorbij is. Het is een tijdsbeeld wat niet mag ontbreken op Noorderzucht, waar het juist ook gaat om oude verhalen uit de (verslavings)zorg aan de geschiedenis te onttrekken en opnieuw te vertellen.

Voor de liefhebber is hier de link! Met veel dank aan RTV Noord die de film voor mij uit het archief gehaald heeft en op Youtube zette; en de maakster van de film om toestemming gevraagd heeft om dat te mogen doen. Echt top!

Briefjes uit de bemoeizorg (3)

briefjes 3

La Place, V&D, 2013

Een briefje is een understatement. We hebben het hier eigenlijk wel over een Brief. Ik zat met mijn klant koffie te drinken bij V&D. Toen dat nog kon. Hij vroeg mij om een papiertje en een pen en begon ijverig het blaadje wat ik uit een opschrijfboekje gescheurd had vol te schrijven. Vragen was te moeilijk; schrijven lukte blijkbaar wel.

Maar wat staat hier eigenlijk? Mijn klant schrijft dat hij morgen een afspraak met die eigenaar heeft, waarmee hij een deal heeft voor 800 euro en dan trekt hij het in. Zijnde een aangifte wegens ernstige mishandeling. Het. Dat is jammer, want mijn klant was met een honkbalknuppel in elkaar geslagen omdat hij in een louche Gronings biljartlokaal geweest was waar hij blijkbaar niet gewenst was. Of eigenlijk zijn maat die bij hem was niet, als ik het goed onthouden heb. Mijn klant is met een gebroken arm afgetaaid naar een bankje in de binnenstad en heeft daar de hele nacht gezeten. Geen huis. Geen vrienden. Geen telefoon om alarm te slaan. Het regende ook nog. Het was hartstikke treurig. Maar hij trekt het in voor 800 euro. 800 euro is veel geld als je flink aan de coke bent.

Verder. Dinsdag zal hij mij 100 euro geven, waarschijnlijk is de uitkering dan binnen en wil hij mij eerdere voorschotten terug betalen. Hij heeft al 80 euro gehad, hij houdt zijn boekhouding keurig bij. Maar hij wil dan graag nu wel even 7,50 lenen zodat hij niet zwart hoeft te rijden met de trein naar Assen. Dus als ik die 7,50 niet voorschiet en hij krijgt de zoveelste boete voor zwartrijden is dat eigenlijk aan mij te danken als ik dat goed interpreteer. Want ik krijg immers dinsdag mijn geld alweer terug en zelfs meer dan de 87,50 die hij dan bij mij in de min staat.

Als ik hem die 7,50 leen dan is dat de laatste keer dat hij het vraagt, schrijft hij er nog veelbelovend achteraan. En bij voorbaat bedankt.

Ik vermoed dat ik hem het geld geleend heb, maar ik weet het niet meer zeker. Wat ik wel weet is dat ik al mijn uitstaande leningen uiteindelijk van hem terug gekregen heb. Zo is hij dan ook wel weer.

 

 

Een spoor van kleding

Mijn cliënten, vaak dak- en thuisloos, kun je als werker vaak makkelijk volgen. Niet alleen omdat bijna iedereen inmiddels over een mobiele telefoon beschikt, maar ook omdat men een spoor van zakken met kleding achterlaat.

Als je op straat staat, is het lastig om een koffer overal mee naar toe te slepen. Zelfs zo’n handig trolleytje is toch een hele sta in de weg als je in de rij staat voor de methadonpost om maar wat te noemen. Dus kleding wordt maar al te vaak ‘even’ gestald in de dagopvang, de gebruiksruimte, de nachtopvang, bij de reclassering, of bij kennissen thuis. Gevolg: het is maar net op welke plek je bent, welke kleding daar nog ligt en die trek je dan aan. Als het tenminste niet helemaal stinkerig en vies is, want het gebeurt ook regelmatig dat vieze kleding maanden in een zak ligt te verpieteren. Bij de reclassering van de Ambulante Verslavingszorg Groningen was op een bepaald moment een kast gebouwd in een spreekkamer, omdat daarmee de puinhoop in de vorm van opgestapelde vuilniszakken met kleding van gedetineerde cliënten wat minder groot leek. Maar na verloop van tijd wilde geen werker daar meer zitten vanwege de eigenaardige geur die in die kamer hing.

Mensen kunnen aangenaam verrast worden als ze ineens weer ergens een tas vinden met verloren gewaande kleding. Maar ze worden ook regelmatig onder druk gezet door een kennis, wat eerder een ‘goede vriend’ was, maar die nu eerst geld wil zien voor de spullen weer bij de rechtmatige eigenaar terecht komen. Dus meestal worden die zakken niet meer opgehaald. Wel word ik erop uit gestuurd, vooral als iemand in detentie zit, en zo kan het dan gebeuren dat ik bij voor mij wildvreemde mensen een klein geldbedrag overhandig en vervolgens in de plastic tassen met vieze kleding zit te graaien om te kijken of er niet toevallig nog vieze spuiten rondslingeren. (Bij overhandiging van de kleding aan het Huis van Bewaring is dat laatste weer heel vervelend).

Het is best een ingewikkeld bestaan. Ik ga zelf elke morgen voor dezelfde kast staan en dan zoek ik iets uit wat bij die dag lijkt te passen. Ik moet er niet aan denken dat ik eerst drie adressen af moet lopen om die ene broek te vinden. Dak- of thuisloos zijn leidt tot een fragmentarisch bestaan. Alles bestaat uit kleine brokjes. Hier ligt wat, daar ligt wat en je raakt constant alles kwijt. Uiteindelijk raakt men werkelijk ontheemd. Dat krijg je namelijk, als je nooit een vaste omgeving met vaste gewoontes hebt, of je aan je eigen spullen kunt hechten.

kleding

kledingopslag nachtopvang Assen

Leven in kleine brokjes maakt het niet makkelijker om je verhaal in een logische volgorde te vertellen. Dat is dan weer lastig voor de hulpverleners. Leven in kleine brokjes maakt het leven adhoc en bedreigend.

Veiligheid is meestal ver te zoeken. Als je zelfs je favoriete broek niet kunt vinden, laat staan hoe het dan gesteld is met de rode draad in je leven….